امروزه هوشمندسازی امکانات در صنعت ساختمانسازی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این فنآوری که به سیستم مدیریت ساختمان یا Building Management System (BMS ) معروف است، سیستم فنی ساختمان مانند سیستم روشنایی، سرمایش وگرمایش، تهویه مطبوع، اعلام حریق، آسانسور و … را تحت نظارت، کنترل و بررسی قرار میدهد.
این سیستم عملکرد تک تک تجهیزات ساختمانی را از طریق وب و شبکه کامپیوتری به یکدیگر پیوند میدهد تا به عنوان یک سیستم یکپارچه عمل کرده و از هر نقطه جهانقابل دسترسی باشد.
در تعریف کلی از ساختمان هوشمند میتوان گفت؛ ساختمانی است که عملکرد آن به صورت خودکار کنترل شده و توانایی پاسخگویی به نیازهای در حال تغییر ساختمان و محیط پیرامونی آن را دارد.
سیستم مدیریت ساختمان یا BMS یکی از روشهای نوین در مدیریت ساختمان است که با استفاده از جدیدترین و به روزترین تکنولوژیها، شرایط ایدهآل در ساختمانها را فراهم میکند.
این سیستم با کنترل بخشهای مختلف ساختمان، ایجاد شرایط محیطی مناسب و ارائه سرویسهای همزمان موجب صرفهجویی در مصرف انرژی، افزایش سطح کارایی و بهرهوری سیستمها و امکانات موجود در ساختمان میشود. کنترل و دسترسی به سیستم مدیریت ساختمان از داخل و خارج آن، به وسیله نرمافزارهای مربوطه و شبکه اینترنت امکانپذیر است. به طور کلی میتوان گفت، سیستم مدیریت ساختمان یا سامانهای مبتنی بر رایانه و شبکه است که برای مشاهده و کنترل سیستمهای مختلف داخل ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد.
از مزایای این سیستم میتوان به فراهم کردن آسایش ساکنین و کاربران، افزایش امنیت، کاهش مصرف انرژی، رسیدگی و نگهداری از ساختمان و اثرات مثبت زیستمحیطی اشاره کرد.
در واقع کاهش مصرف انرژی، مهمترین هدف سیستم مدیریت ساختمان است. میزان مصرف انرژی ساختمانها در بیشتر کشورهای جهان حدود 40% از کل مصرف انرژی است که در کشور ما نیز حدود 36% میباشد که از این مقدار 86% مربوط به سوختهای فسیلی و 12% مربوط به مصرف برق است. علاوه بر این، سیستمهای تاسیسات مکانیکی و الکتریکی بیشترین مصرف انرژی را به خود اختصاص میدهند. از این رو، توجه به مصرف انرژی در سیستمهای سرمایشی، گرمایشی، تهویه مطبوع و روشنایی ساختمان تاثیر زیادی بر بهینهسازی مصرف انرژی دارد.
استفاده از سیستم مدیریت ساختمان به مدیریت جامع بر میزان و نحوه مصرف انرژی منجر میشود. استفاده از این سیستم با کاهش هزینههای مربوط به انرژی، نگهداری و تعمیرات همراه است. این امر میتواند باعث جبران هزینههای طراحی و اجرای سیستم مورد نظر شود.
سیستم BMS به دلیل انعطافپذیری بالای شبکههای زیرساخت و زیرسیستمهای خود، به راحتی با نیازها و کاراییهای مختلف منطبق شده و امکان اعمال تغییرات در شیوه عملکرد، برنامهریزی و مدیریت را فراهم میکند. به همین دلیل، انتخاب یک سیستم مدیریتی مناسب یکی از روشهای سرمایهگذاری برای افزایش بهرهوری و صرفهجویی در مصرف انرژی، افزایش ایمنی و رفاه ساکنان خواهد بود.